9 miliardów złotych na szali. Czy Śląsk straci możliwość transformacji na skutek decyzji Ministerstwa Klimatu i Środowiska?

Ważą się losy wartej 9 miliardów złotych gospodarczej transformacji Śląska. Jakub Chełstowski, marszałek województwa śląskiego w rozmowie dla tygodnika Wprost, wyjawił szczegóły przebiegu rozmowy z kluczowymi osobami w kwestii wdrażania środków unijnych z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji.

– To było spotkanie z dwójką komisarzy – Panem wiceprzewodniczącym Fransem Timmermansem odpowiedzialnym za Zielony Ład i Panią Elisą Ferreirą, która jest odpowiedzialna za politykę spójności i reformy. To dwie kluczowe osoby jeśli chodzi o wdrażanie środków unijnych z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji – powiedział dla tygodnika Wprost Jakub Chełstowski, marszałek woj. śląskiego.

Marszałek doprecyzował, że była to rozmowa o transformacji sektora węglowego i wykorzystaniu środków z FST.

Transformacja polskiego sektora węglowego trwa mniej więcej od lat 90. Przez ponad trzy dekady wydobycie spadło o ponad 60 milionów ton węgla, a zamkniętych zostało blisko 40 kopalni. Jednak pomimo wyraźnej tendencji spadkowej w liczbie kopalni, sprawa toczy się właśnie o wydanie koncesji dla nowej kopalni w Mysłowicach, która została już wydana w listopadzie 2020 roku przez MKiŚ. Założenia przewidują, że kopalnia zostanie ukończona do 2029 roku. Zatem cały spór toczy się wyłącznie o pozwolenie na wydobycie węgla kamiennego.

Feralna koncesja została wydana przez MKiŚ na 20 lat, co oznacza, że według założeń, będzie ona mogła pracować aż do 2049 roku. Właścicielem spółki Brzezinka jest grupa kapitałowa ECI, która otrzymała pozwolenie na pracę na tym złożu.

– Rozmawialiśmy też o koncesji Brzezinka 3 w Mysłowicach, która zaniepokoiła urzędników w Brukseli, jeśli chodzi o wygaszanie sektora węglowego na Śląsku. Przez to, że ta koncesja została wydana, mimo że nie ma tam żadnej produkcji, to Komisja Europejska mówi, że może odebrać środki z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Spotkałem się z komisarzami, aby wytłumaczyć, że nie było to dobre rozwiązanie. Walczymy o to, aby nikt nie był wykluczony i środki były wdrażane na poziomie regionalnym – powiedział dla tygodnika Wprost Jakub Chełstowski.

Marszałek wyjaśnia, że rozmowa z komisarzami była przeprowadzona na merytorycznym poziomie. Chełstowski w trakcie dyskusji poruszył kwestię wdrażania zmian, doświadczeniach regionu i o tym, że Śląsk może stać się pionierem w procesie odejścia od węgla. Według marszałka transformacja jest nieuchronna, z punktu widzenia klimatycznego.

Chełstowski tłumaczy, że nie chce, by w związku z koncesją, pozbawiać Śląska szansy na rozwój. Dlatego apelował do komisarzy o inne podejście do tej sprawy. Z relacji marszałka wynika, iż Frans Timmermans w listopadzie lub na początku przyszłego roku odwiedzi Śląsk, by przeprowadzić branżowe rozmowy z różnymi środowiskami.

Jakub Chełstowski zwrócił się do Michała Kurtyki, ministra klimatu o ponowne rozpatrzenie decyzji w sprawie przyznania koncesji na wydobycie węgla ze złoża Brzezinka 3.

– Z uwagi na orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z maja 2021 roku, wystąpiliśmy do ministra Michała Kurtyki, aby rozpatrzył tę decyzję jeszcze raz i dopuścił Urząd Marszałkowski do postępowania. Jeśli tak się stanie, to będziemy wydanie koncesji negowali. Nie chcemy tutaj nowej kopalni, a już szczególnie prywatnej – powiedział w rozmowie z tygodnikiem Wprost marszałek.