Portfel portfelowi nierówny, czyli ile zarabiają rządzący

Kto z nas nie chciałby dobrze zarabiać? Są tacy, dla których szczytem marzeń jest średnia krajowa (według Głównego Urzędu Statystycznego wynosi 3.319 zł brutto - przyp. red.). Inni z tęsknotą wyczekują obiecanej premii lub nagrody od szefa. Fucha w urzędzie miasta albo fotel prezydenta w czasach kryzysu to stabilny etat z perspektywą awansu i całkiem niezłą pensją, niemalże dla każdego. Toteż w kolejce do konkursu na urzędniczy stołek ustawia się zazwyczaj po kilkanaście osób.

Zdaniem Anny Sypek z DPM Doradztwo Personalne w Katowicach, posada w magistracie jest atrakcyjna, bo zapewnia dyspozycyjność po godz. 15 czy 16, a to istotne szczególnie dla tych, którzy cenią sobie życie rodzinne. - Kosztem dynamicznej kariery ludzie zyskują tu stabilizację i opiekę socjalną na poziomie, o którym nie można marzyć w wielu firmach - ocenia. Choć - jak twierdzi - są i tacy, dla których zarobki urzędnicze nie są dość wysokie.

Pensje w urzędach określa rozporządzenie premiera z marca 2009 roku o wynagrodzeniu pracowników samorządowych. Podane są tu jednak tylko minimalne płace urzędników, a w przypadku wybieranych, czyli prezydentów, wójtów, burmistrzów i marszałków widełki płacowe. W ten sposób podstawowa prezydencka pensja, może wahać się od 4 tys. 800 do 6 tys. 200 zł. Decyzję w tym zakresie podejmuje Rada Miasta, która ustanawia zasadniczą wypłatę w formie uchwały. Zarobki wójtów i burmistrzów zależą natomiast od wielkości gminy, w największych są równe prezydenckim, w najmniejszych mieszczą się w granicach od 4 tys. 200 zł do 5 tys. 900 zł, takie same zasady dotyczą starostów.

Widełki płacowe głowy miasta to jednak nie wszystko. Prezydenci otrzymują ponadto szereg dodatków - specjalny, funkcyjny i za wysługę lat oraz rozmaite nagrody i diety za członkostwo związków międzygminnych. Jak poinformował nas mysłowicki magistrat Grzegorz Osyra miesięcznie zarabia w Urzędzie Miasta 9 tys. 540 zł. Z czego pensja zasadnicza wynosi 6 tys. 200, dodatek funkcyjny 2 tys. 100, a wysługa lat - 1 tys. 240 zł. Ostatni raz radni podwyższyli prezydentowi zarobki w 2008 roku.

Wiceprezydenci - Tadeusz Chowaniak i Edmund Sawicki - otrzymują natomiast po 5 tys. 600 zł pensji zasadniczej, 1 tys. 120 zł za wysługę lat, 2 tys. 200 zł dodatku funkcyjnego i 3 tys. 120 zł dodatku specjalnego. Oboje byli też w ubiegłym roku nagradzani - Chowaniak za przygotowanie projektu i pozyskanie 7 mln złotych na remont Gimnazjum Nr 1 oraz wykonywanie dodatkowych zadań wynikających z zastępowania zarówno prezydenta, jak i II wiceprezydenta, a Sawicki za wykonywanie powierzonych zadań ze szczególnym zaangażowaniem. Jakiej wysokości były to nagrody? Nie udało nam się tego dowiedzieć w Urzędzie Miasta, choć są to informacje publiczne i na ich przygotowanie daliśmy ratuszowi trzy dni.

- Informacje te wymagają zebrania danych i ich przetworzenia. Przekazane zostaną w najszybszym możliwym terminie - tłumaczyła rzeczniczka magistratu, Katarzyna Szymańska.

Jak natomiast kształtują się płace zwykłych urzędników? Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w administracji samorządu terytorialnego w kraju to 3 tys. 125,53 (dane GUS za 2007 r. - przyp. red.). Płace ustala tu kierownik odpowiedniego urzędu. Nie mogą być jednak niższe niż minimalne kwoty ustalone w rozporządzeniu o wynagrodzeniu pracowników samorządowych. I tak sekretarzowi gminy trzeba zapłacić co najmniej 2 tys. zł, naczelnikowi wydziału 1 tys. 800 zł, kierownikowi referatu 1 tys. 600 tys. zł, a zwykłemu referentowi 1 tys. 350 zł. Te stawki zwykle mają jednak niewiele wspólnego z rzeczywistością. Może dlatego mysłowicki magistrat bardzo niechętnie dzieli się informacjami na temat zarobków swoich pracowników. Na podstawie oświadczeń majątkowych naczelników można jednak obliczyć ich średnie wynagrodzenia w 2008 roku. I tak naczelnik wydziału spraw obywa- telskich otrzymywała miesięcznie 8 tys. 264 zł. Z kolei szefowa wydziału podatków i opłat lokalnych zarabiała około 7 tys. 100 zł, a szef wydziału budownictwa, urbanistyki i architektury 7 tys. 434 zł.

Znacznie mniej niż prezydenci dostają radni. Najwyższą obecnie dietę otrzymuje Przewodniczący RM i wynosi ona 2 tys. 65 zł. Portfel wiceprzewodniczących każdego miesiąca wzrasta o 1 tys. 652 zł. Najniższe diety natomiast - 1 tys. 349 zł - mają radni nie pełniący żadnej funkcji. - Kwoty uzależnione są od udziału radnych w sesjach i komisjach - mówi Katarzyna Szymańska.

Ostatnio radni Mysłowic próbowali podnieść warunki swojego uposażenia na początku kadencji. Próbowali, dlatego, że choć uchwała została przegłosowana, a wyższe diety były przez pewien czas wypłacane, to finansowy nadzór nad samorządami - Regionalna Izba Obrachunkowa - uznał, że wynagrodzenia są zbyt wysokie jak na ok. 75-tysięczne miasto. Radni musieli zwrócić bezprawnie pobierane środki.

Jak wygląda sytuacja w innych miastach? Najwięcej ma prezydent Siemianowic. Miesięczne wynagrodzenie Jacka Guzego wynosi obecnie 12 tys. 674 złote. Z kolei Marek Kopel, prezydent Chorzowa zarabia miesięcznie 12 tys. 365 zł, Eugeniusz Moś, prezydent Święto-chłowic, zarabia 12 tys. 352 zł, a głowa miasta Jaworzna, Paweł Silbert 12 tys. 860 zł. Prezydenci większych miast naszego województwa zarabiają podobnie. Piotr Uszok z Katowic miesięcznie dostaje 12 tys. 363 zł, Małgorzata Mańka-Szulik z Zabrza zarabia 12 tys. 365 zł, pensja prezydenta Gliwic, Zygmunta Frankiewicza, to także ponad 12 tys. zł.